Chính sách này được nêu trong dự thảo thứ ba (ngày 29 tháng 9) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời trên mái nhà và hệ thống lưu trữ năng lượng tự sản xuất, tự tiêu dùng. Bản nháp đã được gửi để xem xét.
Trong dự thảo trước đó vào tháng 8, về việc hỗ trợ lãi suất vay thương mại cho hộ gia đình đầu tư điện mặt trời trên mái nhà, Bộ Công Thương đề xuất áp dụng lãi suất cho vay ngắn hạn theo Thông tư số 39 của Ngân hàng Nhà nước.
Đối với các hệ thống không có bộ lưu trữ năng lượng, giới hạn cho vay trợ cấp trong dự thảo đó sẽ ít nhất là 4 triệu đồng cho mỗi 1 kWp công suất đỉnh được liệt kê trên các tấm pin quang điện, chỉ áp dụng cho tổng công suất đỉnh là 5 kWp.
Đối với hệ thống tích trữ năng lượng, ngoài hỗ trợ nêu trên, các hộ gia đình sẽ nhận được ít nhất 2 triệu đồng cho 1 kWh dung lượng lưu trữ, áp dụng cho tổng công suất 10 kWh. Thời hạn cho vay tối đa là ba năm kể từ ngày bắt đầu giải ngân khoản vay theo hợp đồng tín dụng.
Trong dự thảo thứ ba cập nhật mới nhất, Bộ đã đề xuất thêm số tiền cho vay với lãi suất hỗ trợ cụ thể, bao gồm cả lãi suất quá hạn mà các hộ gia đình phải trả.
Tổng số khoản vay được trợ cấp tối đa cho mỗi hộ gia đình sẽ là 40 triệu đồng, bao gồm 20 triệu đồng để lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời và 20 triệu đồng cho hệ thống lưu trữ năng lượng.
Khoản vay tối đa đối với hệ thống năng lượng mặt trời trên mái nhà tự sản xuất, tiêu dùng không có bộ lưu trữ sẽ là 20 triệu đồng, tương đương 4 triệu đồng cho mỗi 1 kWp công suất đỉnh được liệt kê trên các tấm quang điện, áp dụng lên đến tổng công suất đỉnh là 5 kWp.
Khoản vay tối đa để lắp đặt hệ thống lưu trữ năng lượng bên cạnh hệ thống năng lượng mặt trời áp mái tự sản xuất, tự tiêu dùng là 20 triệu đồng, tương đương 2 triệu đồng/1 kWh công suất lưu trữ, áp dụng lên đến tổng công suất 10 kWh.
Bộ đề xuất lãi suất cho vay là 8,4%/năm, lãi suất quá hạn ở mức 130% lãi suất cho vay. Thời hạn cho vay tối đa là ba năm (36 tháng).
Để hỗ trợ tài chính trực tiếp cho việc lắp đặt năng lượng mặt trời trên mái nhà, Bộ vẫn giữ nguyên các đề xuất trước đó.
Các hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời trên mái nhà tuân thủ sẽ nhận được tối thiểu 1 triệu đồng và tối đa 1,5 triệu đồng cho hệ thống không có bộ lưu trữ.
Đối với hệ thống lưu trữ năng lượng đồng bộ, hộ gia đình nhận thêm tối thiểu 1 triệu đồng và không quá 1,5 triệu đồng.
Các hộ gia đình phải cam kết vận hành và sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời trên mái nhà trong ít nhất ba năm kể từ khi nhận được hỗ trợ tài chính.
Hỗ trợ từ ngân sách tỉnh
Bộ cũng đề xuất nguồn kinh phí hỗ trợ này lấy từ ngân sách địa phương để đầu tư phát triển. Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ quy định mức hỗ trợ, đảm bảo phù hợp với ngân sách địa phương và nhu cầu phát triển năng lượng mặt trời hộ gia đình.
Bộ ước tính với khoảng 28 triệu hộ gia đình trên toàn quốc, để đạt được mục tiêu lắp đặt 50% hệ thống năng lượng mặt trời áp mái tự sản xuất, tiêu dùng theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh có thể cần hỗ trợ trực tiếp lên tới 42.000 tỷ đồng từ năm 2025-2030.
Bộ lưu ý rằng chi phí trung bình hàng năm khoảng 250 tỷ đồng cho mỗi tỉnh có thể được quản lý trong phạm vi ngân sách địa phương và được Bộ Tài chính cân đối và phân bổ trong kế hoạch ngân sách hàng năm.
Tại họp báo thường kỳ ngày 8/10, ông Bùi Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương), nêu rõ không có lý do gì gây khó khăn cho các hộ dân áp dụng điện mặt trời áp mái.
Khi được hỏi tại sao các hộ gia đình phải đăng ký với cơ quan giám sát khi lắp đặt năng lượng mặt trời trên mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ, ông giải thích rằng hầu hết người dùng vẫn dựa vào lưới điện quốc gia.
Theo ông Hùng, những lúc không có nắng, các hộ gia đình cần nguồn điện từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Vì vậy, các cá nhân và doanh nghiệp phải thông báo cho Sở Công Thương địa phương để cơ quan chức năng đánh giá nhu cầu và đảm bảo cân bằng cung cầu điện.
"Nếu người dùng năng lượng mặt trời trên mái nhà không đăng ký mà muốn sử dụng điện, nhà cung cấp điện không thể phản hồi ngay lập tức," ông nói.
Hùng khẳng định quy trình thông báo lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái tự sản xuất, tự dùng rất đơn giản. Các hộ gia đình chỉ cần nộp đơn đăng ký kèm thư xác nhận qua cổng tiếp nhận một điểm tại địa phương. Khi nhận được thông tin, công ty điện lực sẽ lắp đặt đồng hồ để quản lý sản lượng điện.
Duy Anh